NGUYÊN NHÂN VÀ YẾU TỐ NGUY CƠ GÂY BỆNH U LYMPHO KHÔNG HODGKIN

U lympho không Hodgkin là ung thư bắt nguồn từ hệ thống bạch huyết, hình thành do sự tăng sinh bất thường của một dòng tế bào lympho trong hệ liên võng nội mô gồm hạch lympho, tủy xương, lách, gan và ống tiêu hóa. Chính vì đặc điểm đó, các tế bào ác tính có thể bắt đầu ở bất kỳ bộ phận nào và có thể lan sang bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể dẫn đến bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn gây khó khăn trong điều trị.

U lympho không Hodgkin là bệnh lý ung thư tế bào bạch cầu dòng lympho, khi mới khởi phát, bệnh thường biểu hiện tại hạch (chiếm khoảng 60%) hoặc u ở ngoài hạch và bất cứ cơ quan, vị trí nào trong cơ thể người bệnh. Về mô bệnh học, u lympho không Hodgkin gặp chủ yếu dòng bạch cầu lympho B còn lại là dòng bạch cầu lympho T và tế bào NK.

Nguyên nhân gây bệnh U lympho không Hodgkin

Cho đến thời điểm hiện tại, các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra bệnh U lympho không Hodgkin. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh có thể là do hệ thống miễn dịch của người bệnh suy yếu nên khiến cho cơ thể sản xuất quá nhiều tế bào lympho bất thường - một loại tế bào bạch cầu. Thông thường, tế bào lympho trải qua một vòng đời dự đoán, tế bào lympho cũ chết đi thì cơ thể sẽ tạo ra những tế bào mới để thay thế chúng. Nhưng trong ung thư hạch không Hodgkin, các tế bào lympho của người bệnh không chết, chúng tiếp tục phát triển và phân chia. Hậu quả dẫn đến tình trạng thừa cung của tế bào lympho chen vào các hạch bạch huyết khiến chúng sưng lên và gây bệnh.

Ung thư hạch không Hodgkin có thể bắt đầu trong:

Tế bào B: Các tế bào B chống lại nhiễm trùng bằng cách tạo ra các kháng thể vô hiệu hóa những kẻ xâm lược nước ngoài. Hầu hết ung thư hạch không Hodgkin phát sinh từ các tế bào B. Các loại phụ của u lympho không Hodgkin liên quan đến các tế bào B bao gồm u lympho tế bào B lớn lan tỏa, u lympho nang, u lympho tế bào lớp vỏ và u lympho Burkitt.

Tế bào T: Các tế bào T có liên quan đến việc tiêu diệt những kẻ xâm lược nước ngoài trực tiếp. Ung thư hạch không Hodgkin xảy ra ít hơn trong các tế bào T. Các loại phụ của u lympho không Hodgkin liên quan đến các tế bào T bao gồm u lympho tế bào T ngoại vi và u lympho tế bào T ở da.

Những yếu tố nguy cơ gây bệnh U lympho không Hodgkin

Trong vài thập kỷ gần đây, tỷ lệ mắc u lympho không Hodgkin đã tăng lên đáng kể. Cho đến nay, người ta biết rất ít về lý do tỷ lệ mắc tăng lên và về nguyên nhân chính xác của u lympho không Hodgkin. Khó có thể giải thích tại sao người này mắc bệnh mà người khác không mắc. Nhưng có một điều rõ ràng là loại ung thư này không lây và cũng không do chấn thương.

Bằng nghiên cứu ung thư trên một quần thể lớn, các nhà nghiên cứu đã tìm được một số yếu tố nguy cơ nhất định thường thấy ở bệnh nhân u lympho không Hodgkin hơn ở người không bị bệnh này. Tuy vậy, cũng có những người có các yếu tố nguy cơ này mà không mắc bệnh và cũng có những người bị bệnh mà không có một yếu tố nguy cơ nào.

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc u lympho không Hodgkin bao gồm:

Yếu tố nhiễm khuẩn

Các virus bao gồm: HIV, Epstein-Barr virus (EBV), human T-leukemia/lymphoma virus-1 có khả năng làm bất tử tế bào lympho và gây ung thư hoá và human herpes virus 8 tác động lên quá trình chuyển dạng của tế bào lympho gây ra bệnh lý.

Các vi khuẩn: Helicobacter Pylori (HP), Chlamydophila psittaci, Campylobacter jejuni… gây phản ứng tăng sinh lympho, tạo điều kiện hình thành bệnh u lympho không Hodgkin.

Yếu tố miễn dịch

Những người bị suy giảm miễn dịch tự nhiên (hội chứng Wiskott-Aldrich, SCID…) hoặc mắc phải (HIV/AIDS, nhiễm EBV, sau ghép tạng…) hoặc bệnh lý tự miễn có nguy cơ cao mắc u lympho không Hodgkin. Đặc biệt ở bệnh nhân AIDS, nguy cơ mắc u lympho không Hodgkin cao gấp 150-650 lần.

Yếu tố môi trường

Một số tác nhân gây bệnh từ môi trường như thuốc trừ sâu, thuốc diệt côn trùng, thuốc nhuộm tóc, dioxin, yếu tố phóng xạ… được coi là bệnh nguyên u lympho không Hodgkin. Sau vụ ném bom nguyên tử tại Hiroshima tại Nhật Bản hay sau vụ nổ nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, tỷ lệ u lympho tăng cao.

Yếu tố tuổi tác

U lympho không Hodgkin có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nguy cơ mắc bệnh tăng theo tuổi. Độ tuổi hay gặp phổ biến nhất ở những người từ 60 tuổi trở lên.

BS Thu Thủy

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ

NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG Số 

5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.

Hotline: 0943986986 - 0937638282