Cỏ mần trầu
Tên khác: Tết suất thảo, Ngưu cần thảo.
Tên khoa học: Eleusine indica Gaertn, họ Lúa (Poaceae). Cỏ mọc hoang khắp nơi ở nước ta.
Mô tả: Cỏ sống hàng năm, co 30-60cm, mọc thẳng đứng hoặc mọc bò thành cụm. Lá hình dài, hẹp, xếp thành hai dãy. Phiến lá nhẵn,sờ vào mềm có lông. Cụm hoa mọc trên ngọn thân, gồm 5-7 bông xếp hình nan hoa và các bông khác mọc thấp hơn. Mỗi bông lại mang nhiều hoa nhỏ. Quả thuôn dài, hình 3 cạnh.
hình ảnh cây cỏ mần trầu trong tự nhiên
Bộ phận dùng: Toàn cây ( Herba Eleusine) dùng tươi hoặc khô.
Thành phần hóa học: Flavonoid, sitosterol là 2 thành phần chính.
Công dụng: Chữa sốt cao, co giật, hôn mê, huyết áp cao, chữa ghẻ lở, nổi mẩn, làm ra mồ hôi, mát gan.
Cách dùng, liều lượng Cỏ mần trầu: 60-100g rửa sạch, giã nát, thêm nước đun sôi để nguội, gạn lấy nước, thêm đường vừa để uống, hoặc có thể dùng tới 500g cỏ tươi, dạng thuốc sắc kết hợp với các vị thuốc khác.
Bài thuốc đông y:
- Bài thuốc chữa viêm gan mãn, đau vùng gan, vàng da, ăn chậm tiêu, hay nổi mày đay, mụn nhọt: Cỏ mần trầu 12g, Rễ cỏ tranh 12g,rau sam 12g, Đại táo 8g, Cam thảo đất 12g, Tinh tre 10g, Gừng già 3 lát, Vỏ quýt 12g, Ổ tò vò 1 cái, Cỏ mực 10g, Hoắc hương 12g, Muồng trâu 12g, Củ sả già 15g ,Ké đầu ngựa 12g, Sa nhân 8g. Sắc uống ngày một thang, uống sau khi ăn. Kiêng kỵ rượu, cà phê, chè đặc, các thức ăn cay, nóng, chiên xào.
- Chữa cao huyết áp, đau đầu hoa mắt chóng mặt: Cỏ mần trầu 15g, Cỏ nhọ nồi 15g, Hòe hoa 10g, Thảo quyết minh 20g (hai loại này sao vàng). Ngày uống 1 thang. Nấu nước uống hàng ngày.
Viêm đa khớp, khớp sưng đỏ, chân tay đau nhức, vận động hạn chế: Cỏ mần trầu 10g, Cối xay 20g, Cây xấu hổ 10g, Cỏ nhọ nồi 10g, Củ gió đất 10g, Rễ cỏ xước 10g, Thượng vàng 10g, Hoàng Đằng 10g, Thần xạ 10g, Cam thảo dây 10g, Sắc uống mỗi ngày 1 thang.