NANG ỐNG MẬT CHỦ LÀ GÌ, CÓ NGUY HIỂM KHÔNG ?
Nang ống mật chủ là một bệnh lý dị dạng bẩm sinh của đường mật xảy ra khi ống mật chủ bị giãn lớn từ 1cm trở lên có dạng hình cầu hoặc hình thoi. Bất thường của ống mật chủ này khá nghiêm trọng khi nó có thể là nguyên nhân gây ra một số các biến chứng như sỏi gây tắc đường mật, nhiễm trùng đường mật, viêm tụy… Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là các nang này có một tỉ lệ trở thành ung thư nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời. Vậy, nang ống mật chủ là gì, có nguy hiểm không, hãy cùng Nhà thuốc Thọ Xuân Đường đi tìm câu trả lời nhé!
Nang ống mật chủ là gì?
Nang ống mật chủ (Common bile duct cyst) là một dạng nang của đường mật (Choledochal cyst) vì nang của ống mật chủ chiếm phần đa các trường hợp mắc bệnh trong nhóm bệnh lý nang đường mật trong và ngoài gan nên được lấy làm tên gọi cho nhóm bệnh lý phức tạp này. Nang ống mật chủ đặc trưng bởi sự giãn nở thành các nang lớn hơn 1 cm ở một hoặc nhiều nơi trên hệ thống đường mật – một mạng lưới các ống dài đưa mật từ gan đến ruột non để tiêu hóa.
Bệnh được đầu tiên mô tả bởi Vater và Ezler vào năm 1723. Cũng giống như bệnh teo đường mật bẩm sinh, tần suất xuất hiện bệnh nang ống mật chủ phụ thuộc vào vị trí địa lý. Trong đó, tần suất xuất hiện bệnh ở quần thể người Châu Á cao tới mức 1/1000 trẻ sinh ra. Trong khi đó, tỉ lệ này là 1/100.0000 tới 1/150.000 ở các nước Tây Âu. Một nghiên cứu của Singham và cộng sự báo cáo rằng trong 70 ca nang ống mật chủ điều trị ở Vancouver, Canada từ năm 1971 tới 2003, tỷ lệ ca mắc bệnh là người Châu Á không cao hơn các nhóm khác khi nhóm này chỉ chiếm 21% ca bệnh nhi và chiếm 25% ca bệnh là người trưởng thành. Phát hiện này gợi ý rằng lối sống và chế độ ăn có thể là yếu tố gây bệnh.
Bên cạnh đó, tỷ lệ xuất hiện bệnh ở nữ nhiều hơn nam, thông thường từ 3-4 lần. Nhìn chung, phần lớn các ca nang ống mật chủ được chẩn đoán và phát hiện trong 10 năm đầu đời. Tuy nhiên, một số có thể xuất hiện muộn hơn vào giai đoạn trưởng thành.
Vậy nang ống mật chủ có nguy hiểm không?
Nang ống mật chủ ở trẻ em thường có triệu chứng không đặc hiệu nên bố mẹ thường dễ bỏ qua. Bệnh nếu không được điều trị thường gặp nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm đường mật, tắc mật, sỏi mật, viêm tụy lâu ngày có thể dẫn đến xơ gan, ung thư đường mật. Khoảng 1 - 12% người bệnh bị vỡ nang gây nên những biến chứng vô cùng nguy hiểm như đau bụng dữ dội, viêm phúc mạc… Nếu không được điều trị kịp thời, dứt điểm có thể gây nhiễm trùng huyết, đe dọa tính mạng người bệnh.
Nguy cơ tiến triển phụ thuộc cụ thể vào từng thể bệnh và tuổi của bệnh nhân. Xơ gan, tăng áp lực hệ tĩnh mạch cửa là biến chứng dài hạn thường gặp ở người lớn với tỷ lệ khoảng 30%. Ung thư đường mật là biến chứng nguy hiểm nhất, thường gặp với tỷ lệ khoảng 9 – 28%.
Ngoài ra, nang ống mật chủ được phân loại như thế nào?
Nang ống mật chủ được chia làm 5 type, phụ thuộc vào hình dáng và vị trí của các nang. Cụ thể như sau:
Type I: Giãn ống mật chủ thành nang là loại phổ biến nhất, chiếm tới 80-90 % các trường hợp. Loại này thường bao gồm sự khuếch đại dạng túi hoặc hình thoi của ống mật chủ, liên quan đến một bộ phận của ống hoặc toàn bộ ống dẫn. Và được chia làm 3 loại nhỏ là:
- Type IA: Có cấu trúc dạng túi và liên quan đến toàn bộ hoặc phần lớn đường mật ngoài gan.
- Type IB: Là loại dạng túi có liên quan đến một phân đoạn giới hạn của ống mật.
- Type IC: Giãn lan tỏa toàn bộ đường mật ngoài gan thành nang, có cấu trúc dạng thoi, liên quan đến hầu hết tất cả các ống mật ngoài gan.
Type II: Các nang có dạng túi thừa có cuống, nhô ra từ thành ống mật chủ và nối thông với ống mật chủ thông qua một ống nhỏ. Trường hợp này khá nguy hiểm tuy nhiên mức phổ biến thấp, chỉ chiếm khoảng 8% các trường hợp mắc nang ống mật chủ.
Type III: Các nang xuất phát từ phần thấp của ống mật chủ, đoạn nối giữa ống mật chủ và tá tràng. Trường hợp nang ống mật chủ loại này cũng tương đối nguy hiểm và mức độ phổ biến chỉ ở mức 3%.
Type IV: Còn được gọi là nang hỗn hợp vì có nhiều hình dạng khác nhau. Đây là tình trạng giãn lớn của hệ thống đường mật trong và ngoài gan. Loại này được chia làm 2 thể:
- Type IVA: Bao gồm sự giãn lớn của nhiều đường mật trong gan và ngoài gan
- Type IVB: Là sự giãn lớn của các ống dẫn mật ngoài gan.
Type V: Loại nang ống mật chủ này là sự giãn nở đường mật trong gan thành một hoặc nhiều nang. Trường hợp này có sự tích tụ các nang và thường được gọi là bệnh Caroli. Đây là sự khuếch đại có giới hạn của các đường mật trong gan. Trường hợp này cũng tương đối hiếm gặp mức độ phổ biến nằm trong khoảng 2-4%.
Từ cách phân loại trên cho thấy, nang ống mật chủ là một bệnh cảnh khá nguy hiểm và có nguy cơ cao dẫn đến tử vong. Do đó, người bệnh cần phải được phát hiện sớm để có phương pháp điều trị và phẫu thuật phù hợp, tránh các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra.
BS Thu Thủy
Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG
Số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 - 0937638282