Những dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư đường mật
Ung thư đường mật (ung thư biểu mô đường mật) xảy ra khi các tế bào trong đường mật tăng sinh và phát triển bất thường không theo trật tự hoặc kiểm soát. Bệnh khá hiếm gặp, chủ yếu xảy ra ở những người trên 50 tuổi nhưng có tỉ lệ tử vong cao do người bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn. Do đó, việc phát hiện sớm ung thư đường mật là vô cùng quan trọng để hạn chế rủi ro biến chứng gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
Đường mật là gì?
Đường mật là một loạt các ống mỏng nhỏ đi từ gan đến ruột non. Chức năng chính của nó là tạo đường để dịch mật từ gan và túi mật đi vào ruột non. Khi mật vào ruột non, nó giúp tiêu hóa chất béo trong thức ăn.
Đường mật ở những vị trí khác nhau có tên khác nhau. Trong gan nó là những ống nhỏ chứa dịch mật được sản xuất ra từ các tế bào gan, sau hợp nhất thành các ống dẫn lớn hơn và sau đó hình thành đường mật trong gan trái và phải. Các đường mật trong gan trái và phải đi ra ngoài gan và kết hợp với nhau tạo thành ống gan chung. Từ đây đi xuống sẽ gặp túi mật được nối với ống gan chung bằng một ống nhỏ gọi là ống túi mật. Khi gặp túi mật, ống dẫn mật từ đây được gọi là ống mật chủ. Ống mật chủ đi qua một phần của tuyến tụy trước khi nó kết hợp với ống tụy và đổ vào phần đầu tiên của ruột non tại ống Vater.
Ung thư đường mật là gì?
Ung thư đường mật là ung thư hình thành trong hệ thống các ống dẫn đưa mật từ gan xuống ruột non. Ung thư đường mật chia thành 2 loại chính: ung thư đường mật trong gan và ngoài gan. Ung thư đường mật là bệnh lý ác tính của hệ thống đường mật, có thể phát sinh từ đường mật trong gan hay đường mật ngoài gan, bao gồm cả vùng hợp lưu của bóng mật – tụy.
Khoảng trên 95% các khối u đường mật là loại ung thư biểu mô tuyến ống, với đặc điểm là tiến triển nhanh, phát hiện muộn ở giai đoạn không thể phẫu thuật.
Những dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư đường mật
Ung thư ống mật thường không gây ra các dấu hiệu hoặc triệu chứng cho đến giai đoạn cuối của bệnh. Tuy nhiên đôi khi các triệu chứng có thể xuất hiện sớm hơn và có thể chẩn đoán sớm. Khi bệnh gây ra các triệu chứng, thường là do ống mật bị tắc. Các triệu chứng biểu hiện như thế nào tùy thuộc vào khối u nằm trong các ống dẫn bên trong gan hay bên ngoài gan. Các triệu chứng bao gồm:
Vàng da
Đây là dấu hiệu nhận biết bệnh thường gặp nhất, thường bộc lộ rõ nhất khi tiếp xúc với ánh nắng. Vàng da là hậu quả của tình trạng tắc nghẽn đường mật gây ra bởi khối u. Muối mật trào ngược từ trong đường mật vào các xoang gan, đi vào máu và lắng đọng ở da. Vàng da thường kèm theo phân bạc màu và nước tiểu sậm màu (như nước vối).
Vàng mắt
Biểu hiện ở củng mạc mắt có mầu vàng sậm. Dấu hiệu này có thể xuất hiện trước hoặc đồng thời với biểu hiện vàng da.
Ngứa
Ngứa thường kèm với vàng da nhưng nhiều trường hợp lại xuất hiện trước khi có vàng da. Mức độ ngứa thường tăng lên về đêm và hầu như không đáp ứng với các thuốc điều trị da liễu. Ngứa là do acid mật lắng đọng ở da, kích thích các thụ thể thần kinh cảm giác.
Đau bụng ở góc phần tư phía trên bên phải ( Đau vùng gan)
Khoảng 80% bệnh nhân mắc ung thư đường mật sẽ bị đau ở góc phần tư phía trên bên phải, có thể xuất hiện sau khi ăn, hoặc ấn cảm giác đau khó chịu. Những triệu chứng này có thể xuất hiện trước hoặc sau vàng da. Cần lưu ý rằng vì bệnh nhân ung thư đường mật thường đi kèm với sỏi mật, viêm,... nên đôi khi họ bị chẩn đoán sai.
Gầy sút cân
Khoảng 30-50% các trường hợp gầy sút cân tại thời điểm chẩn đoán. Đây là hậu quả của quá trình rối loạn tiêu hóa (chán ăn,ăn không tiêu, chướng bụng) do không có dịch mật được bài xuất xuống rột.
Gan to
Gan to là do hậu quả của tình trạng ứ mật. Khoảng 25% các trường hợp có thể sờ thấy bờ gan ở dưới bờ sườn với mật độ mềm.
Sốt
Một số bệnh nhân sẽ xuất hiện triệu chứng sốt, nguyên nhân là do chứng viêm nhiễm trong đường mật gây ra, nhưng tỷ lệ phát sinh tương đối thấp.
Phân nhạt/bạc màu:
Bilirubin trong dịch mật góp phần tạo ra màu nâu của phân. Vì vậy nếu dịch mật không thể đến ruột, màu phân sẽ nhạt hơn, thậm chí bạc màu. Nếu ung thư ngăn chặn sự giải phóng mật và dịch tụy vào ruột, cơ thể không thể tiêu hóa được thức ăn béo. Chất béo không được tiêu hóa cũng có thể làm phân có màu nhạt bất thường. Một số người đi ra phân thấy mỡ lềnh bềnh trong bồn cầu.
Nước tiểu đậm
Khi nồng độ bilirubin trong máu cao, nó cũng có thể xuất hiện trong nước tiểu và biến nó thành màu vàng sậm.
Buồn nôn và ói mửa
Đây không phải là các triệu chứng phổ biến của ung thư ống mật, nhưng có thể xảy ra nếu bạn bị nhiễm trùng đường mật do tắc nghẽn đường mật. Chúng thường thấy cùng với sốt.
Những triệu chứng trên có nhiều khả năng được gây ra bởi nguyên nhân khác. Ví dụ, những người bị sỏi đường mật có nhiều triệu chứng như trên. Ngay cả vàng da cũng thường là do bệnh cảnh viêm gan gây ra. Tuy nhiên, nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong số này. Điều quan trọng là phải đến gặp bác sĩ ngay lập tức để tìm ra nguyên nhân và điều trị nếu cần.
BS Thu Thủy
Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG
Số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 - 0937638282