Bệnh viêm khớp dạng thấp có xu hướng kéo dài trong nhiều năm và thường ảnh hưởng đồng thời đến các khớp ở cả hai bên cơ thể.

Các triệu chứng viêm khớp dạng thấp phổ biến nhất bao gồm đau khớp; đỏ, nóng và đau gần các khớp bị viêm; cứng khớp buổi sáng; mệt mỏi và đau cơ; hạn chế vận động di chuyển bình thường; ăn uống không ngon và sốt nhẹ.

Tình trạng viêm liên quan đến viêm khớp dạng thấp có thể được kích hoạt bởi một số yếu tố, bao gồm sức khỏe đường ruột kém hoặc hội chứng rò rỉ ruột, chế độ ăn uống kém và dị ứng thực phẩm, béo phì, di truyền, độc tính, chức năng miễn dịch thấp và hút thuốc lá.

Phụ nữ có khả năng phát triển bệnh viêm khớp dạng thấp cao gấp ba lần so với nam giới. Khoảng 75% người bệnh viêm khớp dạng thấp là phụ nữ và ước tính hiện nay cho thấy từ 1 – 3% phụ nữ sẽ bị viêm khớp dạng thấp trong cuộc đời của họ.

Chúng ta có thể điều trị các triệu chứng viêm khớp dạng thấp một cách tự nhiên bằng cách ăn thực phẩm chống viêm, duy trì hoạt động thể chất, kiểm soát căng thẳng và ngủ đủ giấc, kiểm soát cơn đau và tình trạng viêm một cách tự nhiên.

Các bác sĩ thường sử dụng kết hợp các loại thuốc theo toa như thuốc chống viêm, corticosteroid, tác nhân sinh học làm thay đổi hệ thống miễn dịch hoặc thuốc giảm đau để giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh viêm khớp dạng thấp (RA). Mặc dù những điều này là cần thiết đối với một số người bệnh, nhưng các phương pháp điều trị tự nhiên cũng có thể tạo ra tác động rất lớn trong việc giúp giảm đau, giảm sưng, ngăn ngừa tổn thương khớp thêm và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các phương pháp điều trị tự nhiên cũng sẽ không gây ra các tác dụng phụ không mong muốn thường gặp do sử dụng thuốc điều trị viêm khớp, bao gồm tổn thương gan, thiếu máu, số lượng tiểu cầu thấp, rụng tóc, các vấn đề về thận và tim mạch.

Dưới đây là một số cách giúp người bệnh có thể kiểm soát các triệu chứng viêm khớp dạng thấp và ngăn ngừa các biến chứng phát triển một cách tự nhiên:

Ăn theo chế độ chống viêm 

Thực phẩm có chất chống oxy hóa cao và ngũ cốc nguyên hạt chưa qua chế biến giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh viêm khớp dạng thấp tốt nhất. Các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ăn một “chế độ ăn kiêng viêm khớp” lành mạnh bao gồm chất béo lành mạnh như dầu ô liu và dầu dừa, nhiều rau và trái cây tươi, canh dưỡng sinh từ nước hầm xương, thực phẩm có hàm lượng lưu huỳnh cao và thực phẩm giàu omega - 3 tự nhiên (như cá đánh bắt tự nhiên và các loại hạt dinh dưỡng).

Trên thực tế, một nghiên cứu trên người năm 2018 đã tiết lộ rằng những người bệnh viêm khớp dạng thấp ăn cá hơn hai lần một tuần có các triệu chứng bệnh thấp hơn.

Điều quan trọng nữa là tránh xa các loại thực phẩm gây viêm như đường bổ sung, thành phần tổng hợp, chất béo chuyển hóa, thức ăn nhanh và các chất gây dị ứng phổ biến như gluten hoặc sữa tiệt trùng.

Duy trì hoạt động thể chất

Mặc dù bệnh viêm khớp dạng thấp có thể gây ra những cơn đau dữ dội cùng với phạm vi chuyển động hạn chế, nhưng nhìn chung việc duy trì hoạt động là rất quan trọng để kiểm soát các triệu chứng và kiểm soát tình trạng viêm khớp. Đau khớp liên quan đến bệnh viêm khớp dạng thấp có xu hướng tồi tệ hơn sau thời gian không hoạt động (đó là lý do tại sao khi ngủ gây ra cứng khớp buổi sáng), vì vậy tập thể dục có nhiều lợi ích đối với người bệnh.

Loại hoạt động hoặc bài tập tốt nhất cho người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp là những hoạt động ít tác động và không gây căng thẳng quá mức cho các khớp nhạy cảm, bao gồm đạp xe, đi bộ, bơi lội và yoga. Lý tưởng nhất, thói quen tập thể dục của người bệnh nên kết hợp một hình thức hoạt động luyện thở với rèn luyện sức mạnh và kéo dài để cải thiện tính linh hoạt, sức mạnh cơ bắp và sức khỏe tim mạch. Khi các triệu chứng trở nên rất tồi tệ, việc nghỉ ngơi thêm sẽ rất hữu ích. Tuy nhiên, giãn cơ vẫn có thể giúp kiểm soát tình trạng viêm nhiễm.

Quản lý căng thẳng và ngủ đủ giấc

Ngủ đủ giấc và hạn chế căng thẳng cảm xúc giúp khớp lành tốt nhất, vì vậy những thói quen này đặc biệt quan trọng trong các đợt viêm, đau, sưng và cứng khớp gia tăng. Mệt mỏi và căng thẳng có xu hướng làm cho tình trạng viêm nặng hơn và cũng có thể góp phần gây ra các biến chứng như đau cơ, khả năng miễn dịch thấp, nhiễm trùng, ăn quá nhiều, lười vận động và tăng cân.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bằng cách thực hành các kỹ thuật thư giãn chẳng hạn như thiền định, yoga hoặc kéo giãn cơ, hít thở sâu, tưởng tượng có hướng dẫn và hình dung giúp người bệnh có khả năng bảo vệ tốt hơn trước các đợt đau đớn vì những kỹ thuật này giúp cơ bắp thư giãn, cân bằng nội tiết tố, giảm cortisol và điều hòa hệ thống miễn dịch. Trên thực tế, Tổ chức Viêm khớp chỉ ra rằng các hoạt động giảm căng thẳng, có thái độ tích cực và nhận được sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè đã được chứng minh là giúp người bệnh mắc viêm khớp dạng thấp đối phó với cơn đau một cách đáng kể.

Kiểm soát cơn đau một cách tự nhiên

Nghiên cứu cho thấy các kỹ thuật giảm đau tự nhiên, bao gồm liệu pháp xoa bóp, châm cứu, bấm huyệt, sử dụng tinh dầu trên da và phương pháp điều trị bằng nhiệt hoặc nước đá (như chườm đá hoặc tắm nước thảo dược ấm) đều giúp kiểm soát các triệu chứng viêm khớp dạng thấp. Nhiều phương pháp trong số này có thể tăng gấp đôi vai trò là thuốc giảm căng thẳng tự nhiên vì chúng cải thiện nhận thức về cơ thể, giúp người bệnh duy trì hoạt động, có thể giúp ngủ ngon và giảm căng thẳng hoặc lo lắng. Tinh dầu trị viêm khớp bao gồm gừng, cam, một dược, nhũ hương và nghệ. Người bệnh cũng có thể thử sử dụng các phương pháp điều trị tại chỗ trên da có chứa thành phần salicylat hoặc capsaicin, mà một số nghiên cứu cho thấy giúp giảm đau khớp.

Giảm viêm bằng các loại thảo dược và chất bổ sung

Các loại thảo dược có tác dụng giảm đau chống viêm thường được dùng để điều trị các bệnh xương khớp như nghệ, gừng, độc hoạt, khương hoạt, nhũ hương, một dược, huyết giác, địa liền… Để việc điều trị viêm khớp dạng thấp bằng y học cổ truyền được hiệu quả, người bệnh nên gặp thầy thuốc để khám bệnh, từ đó sẽ có pháp điều trị theo chẩn đoán cụ thể. Do đó, các phương thuốc, phương huyệt và các phương pháp trị liệu sẽ được chỉ định trên mỗi bệnh nhân sao cho hợp lý nhất. Nhà thuốc Thọ Xuân Đường - Kỷ lục Guinness Nhà thuốc gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam là địa chỉ khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền được nhân dân tin yêu và tin tưởng. Tại Nhà thuốc, đã điều trị và kiểm soát tốt các triệu chứng cho nhiều bệnh nhân mắc các bệnh liên quan miễn dịch như viêm khớp dạng thấp, xơ cứng bì, vẩy nến, lupus…

Các chất bổ sung khác cần thiết cho bệnh viêm khớp dạng thấp như dầu cá omega-3, glucosamine, proteolytic enzymes, MSM (Methylsulfonylmethane)…

BS. Nguyễn Thùy Ngân (Thọ Xuân Đường)