Những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ cao gây tai biến mạch máu não

Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ não, là bệnh lý xảy ra khi lưu lượng máu cung cấp lên một phần của não bộ bị ngưng trệ đột ngột do mạch máu não bị vỡ hoặc bị tắc nghẽn dẫn đến các tế bào não xung quanh đó không được cung đủ lượng oxy và các chất dinh dưỡng cần thiết, hậu quả là các tế bào não này nhanh chóng suy yếu, hoại tử. Nếu không được xử trí kịp thời, người bệnh có thể sẽ phải đối mặt với “tử thần” và những di chứng nặng nề mà căn bệnh quái ác này để lại. Do đó, việc tìm ra những nguyên nhân gây bệnh tai biến mạch máu não sẽ giúp hạn chế và phòng tránh bệnh hiệu quả. Những nguyên nhân gây bệnh đó là gì, hãy cùng Nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu nhé!

Theo các chuyên gia y tế, độ tuổi trung bình mắc bệnh tai biến mạch máu não hiện nay đang có xu hướng trẻ hóa, tỉ lệ nam giới mắc bệnh cao hơn nữ giới. Các bệnh nhân bị tai biến có tỉ lệ tử vong cao đứng thứ 2 (sau các bệnh về tim mạch), những người may mắn sống sót có nguy cơ cao phải sống chung với các biến chứng suốt cuộc đời.

Các nguyên nhân tai biến mạch máu não là hệ quả của các căn bệnh nguy cơ khác do không được chữa trị triệt để, đúng cách dẫn tới động mạch bị tổn thương càng nặng. Dưới dây là những chứng bệnh được coi là nguyên nhân gây tai biến mạch máu não, bao gồm:

Xơ vữa động mạch

Bệnh làm cho động mạch máu bị xơ cứng, các mảng xơ vữa bám vào phía trong thành động mạch máu, làm cho đường truyền máu hẹp lại, lưu thông máu khó khăn hơn. Máu không thể lưu thông tắc lại thành cục máu đông sau đó sẽ chạy dần lên não gây tắc nghẽn, dẫn đến bệnh tai biến mạch máu não.

Phình mạch não

Phình mạch não là bệnh lý có nguy cơ biến chứng thành đột quỵ do xuất huyết não cao nhất. Tình trạng này xảy ra do sức bềnh thành mạch kém.

Huyết áp cao

Đây có thể coi là nguyên nhân gây tai biến mạch máu não hàng đầu. Người bị huyết áp cao thường có nguy cơ bị tai biến mạch máu não cao gấp 3 – 4 lần so với người bình thường. Bởi huyết áp cao là sự tăng áp lực thường xuyên của dòng máu lên thành mạch khiến cho thành mạch bị dãn dần ra và xuất hiện những tổn thương nhất định. Cùng với đó khi áp lực dòng máu đột ngột tăng cao có thể làm cho mạch máu bị vỡ ra, gây vỡ mạch máu não. Nếu những tổn thương nhỏ, hệ thống tiểu cầu và các sợi fibrin sẽ đến để vá lại vết thương và hình thành các cục máu đông, với những người huyết áp cao có rối loạn mỡ máu, thừa cholesterol sẽ làm cho thành mạch bị dày lên, làm chít hẹp lòng mạch, cản trở lưu thông dòng máu đến nuôi dưỡng tế bào não gây tai biến mạch máu não.

Đái tháo đường

Đái tháo đường làm cho quá trình xơ vữa động mạch diễn ra nhanh hơn ở người bình thường, do vậy hiện tượng những cục huyết khối hình thành trong lòng động mạch hay các mảng xơ vữa làm bít tắc lòng động mạch là nguyên nhân làm cho máu, oxy không đến nuôi dưỡng được vùng mạch máu đó cung cấp. Đây không chỉ là lý do dẫn đến tắc mạch máu não, phình vỡ mạch máu não mà còn gây ra đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim…

Bệnh tim mạch

Có một số trường hợp bệnh nhân bị tai biến mạch máu não là do bệnh tim. Đó là những trường hợp bị bệnh rung nhĩ, hẹp van hai lá có rung nhĩ, u nhày nhĩ trái, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, tồn tại lỗ bầu dục… Nguyên nhân là do cục máu đông hoặc cục sùi từ buồng tim, van tim bị trôi theo dòng máu lên động mạch cảnh, làm tắc đột ngột dòng máu nuôi não, gây ra tai biến nhồi máu não. Xuất huyết não có liên quan đến dùng thuốc chống đông kháng vitamin K sau phẫu thuật thay van tim cũng có thể xảy ra. Nguyên nhân là do tác dụng của thuốc làm giảm khả năng đông máu, và nếu có yếu tố thuận lợi như tăng huyết áp, chấn thương… thì khả năng chảy máu não sẽ cao hơn.

Dị dạng mạch máu não

Dị dạng mạch máu não là hiện tượng các mạch máu bất thường, rối loạn trong não, gây chảy máu não và có thể khiến người bệnh tử vong rất nguy hiểm. Theo các bác sĩ, dị dạng mạch máu não thường có từ lâu, tiến triển một cách âm thâm khiến mạch máu bị dị dạng ngày càng giãn ra và yếu đi. Đến khi mạch máu bị căng tức quá mức (do áp lực công việc, căng thẳng, stress…) dẫn đến vỡ mạch máu não gây xuất huyết.

Yếu tố nguy cơ cao gây bệnh tai biến mạch máu não

Tuối tác: Nguy cơ mắc bệnh tai biến mạch máu não tăng gấp đôi sau 10 năm bắt đầu từ 55 tuổi. Tuy nhiên, những người trẻ cũng có thể bị tai biến mạch máu não.

Giới tính: Nam giới có nguy cơ đột quỵ não cao hơn so với nữ giới.

Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình từng người người bị tai biến thì những người còn lại cũng sẽ có nguy cơ cao hơn.

Tiền sử bệnh lý: Người có tiền sử bị đột quỵ não có nguy cơ cao bị đột quỵ lần tiếp theo, nhất là trong vài tháng đầu. Nguy cơ này kéo dài khoảng 5 năm và giảm dần theo thời gian.

Hút thuốc lá lâu năm: Theo các nghiên cứu tại Mỹ, hút thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ tai biến mạch máu não lên gấp 2 lần. Ngoài việc mang đến tác hại cho phổi, hút thuốc lá cũng làm tăng sự tổn thương đến thành mạch máu, khiến quá trình xơ cứng động mạch tăng lên, tim phải làm việc nhiều hơn và làm tăng huyết áp.

Người bị mỡ máu cao, béo phì: Những người mỡ máu cao, có lượng cholesterol trong máu vượt quá khả năng cho phép, nhất là cholesterol có hại làm cho quá trình xơ vữa động mạch càng trở nên trầm trọng hơn, nguy cơ đột quỵ não càng cao hơn. Điều quan trọng là các yếu tố này thường xuất hiện đồng thời ở những người béo phì, thừa cân hay mắc đái tháo đường, do vậy nguy cơ tai biến là rất có thể nếu không kiểm soát được các yếu tố này.

Ngoài những yếu tố nguy cơ hàng đầu trên còn có nhiều yếu tố có thể gây tai biến mạch máu não như: lạm dụng thuốc tránh thai, sử dụng nhiều rượu bia cộng với thói quen ít vận động, chế độ sinh hoạt không lành mạnh cũng làm tăng nguy cơ gây bệnh.

Vậy tai biến mạch máu não không tự nhiên sinh ra mà nó là hậu quả của hầu hết các căn bệnh có sẵn trong cơ thể gây nên. Do đó việc phát hiện ra nguyên nhân và các yếu tố gây bệnh sẽ giúp chúng ta có biện pháp phòng tránh bệnh tai biến mạch máu não này hiệu quả hơn.

BS Thu Thủy

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ

NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG 

Số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.

Hotline: 0943986986 - 0937638282