CHÂM CỨU TRỊ BỆNH HEN THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN
Châm cứu là phương pháp trị liệu hiệu quả trong y học cổ truyền. Ngoài dùng thuốc, trong điều trị hen còn sử dụng châm cứu. Thầy thuốc đưa ra phác đồ huyệt châm cần phụ thuộc vào trường hợp bệnh nhân cụ thể.
1. Bệnh hen theo y học cổ truyền
Theo y học cổ truyền, bệnh hen phế quản được mô tả trong chứng “háo suyễn”, “đàm ẩm”. Bệnh nhân có bẩm tố phế, thận bất túc, bệnh khởi phát bởi ngoại cảm lục tà (phong, hàn, thử, thấp, táo, hỏa), tình chí thất điều, ẩm thực, lao quyện làm làm tổn thương phế khí gây ra bệnh.
Hen phế quản liên quan đến công năng hoạt động chủ yếu của hai tạng phế và thận (phế chủ chư khí, chủ tuyên phát túc giáng; thận chủ nạp khí). Khi phế không tuyên giáng, thận không nạp khí gây ra các biểu hiện khó thở, tức ngực… Ngoài ra, bệnh còn có liên quan đến đàm, đàm là sản vật bệnh lý sinh ra bởi sự rối loạn vận hóa thủy thấp (thận hư không chủ được thủy, thận dương hư không ôn được tỳ, tỳ hư không vận hóa được thủy cốc, phế hư không thông điều thủy đạo); biểu hiện trên lâm sàng bằng các biểu hiện ngực đầy tức, khạc đàm nhiều… Hen phế quản thường diễn biến mạn tính, công năng các tạng phủ giảm sút (hư chứng), khi có yếu tố ngoại tà thường lên cơn hen suyễn (thực chứng). Vì vậy, khi điều trị cần chú ý đến tiêu (ngọn), bản (gốc), hoãn, cấp mà xử trí thích hợp.
Đông y chia bệnh hen phế quản thành 2 thể: Hen hàn và hen nhiệt. Cần phải khám và chẩn đoán bát cương chính xác để đưa ra pháp điều trị phù hợp.
• Hen hàn:
- Hen hàn có các chứng trạng: Ho, đờm loãng và trong, đờm có bọt trắng, khó thở, không khát, thích uống nước ấm, chất lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch huyền tế.
- Pháp: Ôn phế tán hàn, trừ đàm, hạ suyễn
• Hen nhiệt:
- Hen nhiệt có các chứng trạng là: Ho, đờm vàng đặc khó khạc, khó thở, thích uống nước mát, miệng đắng, người nóng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch hoạt sác.
- Pháp: Thanh nhiệt, tuyên phế, hóa đàm, định suyễn
Sau khi bệnh hen phế quản đã giảm hoặc ngoài cơn hen, cần bổ phế, tỳ, thận để nâng cao công năng của các tạng này, tăng chính khí của cơ thể để tránh tà khí xâm nhập làm tái phát bệnh, đây cũng là phương pháp chữa gốc bệnh.
2. Châm cứu trị bệnh hen theo y học cổ truyền
Ngoài việc dùng thuốc đông y ra, để điều trị bệnh hen phế quản toàn diện và tích cực, làm giảm tần suất phát cơn khó thở, ổn định lâu dài, tiến tới khỏi bệnh thì cần kết hợp thêm châm cứu.
Theo y học cổ truyền, châm cứu là phương pháp tác động lên huyệt để điều trị bệnh. Châm là sử dụng kim châm vào huyệt, còn cứu là dùng sức nóng của ngải cứu (mồi ngải, điếu ngải) hơ đốt trên huyệt. Châm cứu có tác dụng điều hòa âm dương của cơ thể, nâng cao chính khí, đuổi tà khí ra ngoài.
Châm cứu trị bệnh hen phế quản có tác dụng ôn phế tán hàn, trừ đàm, hạ suyễn đối với thể hen hàn) và thanh nhiệt, tuyên phế, bình suyễn, hóa đàm (đối với thể hen nhiệt). Phương huyệt và thủ thuật bổ tả cần tùy thuộc từng thể.
Ngoài châm cứu, người bệnh còn được chiếu máy trị liệu đa nguồn để tăng cường lưu thông khí, phục hồi tổn thương hệ hô hấp, đưa thuốc và năng lượng tới vùng bệnh để giảm tình trạng co thắt và viêm phế quản, cắt cơn hen nhanh chóng.
Ngoài cơn hen, cần châm cứu để tránh tái phát, nâng cao chính khí, phục hồi công năng các tạng phế, tỳ, thận.
Thọ Xuân Đường - Nhà thuốc gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam, nơi chắt lọc tinh hoa đông tây kim cổ, là địa chỉ khám chữa bệnh uy tín đã điều trị thành công cho nhiều bệnh nhân hen phế quản. Việc khám bệnh và bệnh chứng luận trị theo y học cổ truyền cùng với những máy móc, thiết bị hiện đại để đưa ra chẩn đoán và phác đồ điều trị toàn diện đã giúp các bệnh nhân hen phế quản trong việc kiểm soát bệnh.
Bác sĩ: Nguyễn Thùy Ngân (Thọ Xuân Đường)