CÁC PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN UNG THƯ TỤY
Ung thư tụy là bệnh lý ác tính ít gặp nhưng lại có tốc độ di căn rất nhanh với tỷ lệ tử vong cao. Không chỉ vậy, ung thư tụy còn rất nguy hiểm vì khó phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu dẫn đến việc chẩn đoán và điều trị gặp nhiều khó khăn. Do đó, việc phát hiện sớm dấu hiệu bệnh và đưa ra chẩn đoán xác định sẽ giúp người bệnh được điều trị kịp thời, kéo dài thời gian sống cho họ. Vậy, các phương pháp chẩn đoán ung thư tụy là gì, hãy cùng Nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu nhé!
Tụy là nơi tạo ra một số hormone như insulin và glucagon để tham gia quá trình chuyển hóa glucose của cơ thể và các enzyme tiêu hóa giúp cho quá trình tiêu hóa diễn ra ở ruột non. Tuyến tụy nằm ở phía sau dạ dày, vì vậy ung thư tụy thường rất khó phát hiện. Ung thư tụy là loại ung thư hình thành tại một số tế bào của tuyến tụy, khoảng 95% bệnh nhân ung thư tụy bắt đầu từ tuyến tụy ngoại tiết (nơi sản sinh enzyme tiêu hóa).
Ung thư tụy còn được gọi là bệnh "thầm lặng" do các triệu chứng thường không xuất hiện trong giai đoạn đầu. Khi bệnh phát triển và lan rộng, cơn đau sẽ tăng lên ở bụng vùng thượng vị và đôi khi lan ra sau lưng. Cơn đau có thể tăng lên khi ăn hoặc nằm. Các triệu chứng khác có thể gặp gồm vàng da, buồn nôn, chán ăn, sụt cân, mệt mỏi, suy nhược và trầm cảm.. Theo thống kê trong năm 2018 ở Việt Nam, có gần 1000 trường hợp mắc và hơn 900 trường hợp tử vong vì căn bệnh này.
Các phương pháp chẩn đoán ung thư tụy
Ung thư tuyến tụy được xếp vào top 10 những căn bệnh ung thư nguy hiểm nhất bởi khó nhận biết ở giai đoạn đầu. Vì vậy chẩn đoán ung thư tuyến tụy là cách khoa học để phát hiện bệnh. Sớm phát hiện khối u sẽ có tiên lượng tốt cho quá trình điều trị.
Siêu âm: Kiểm tra sàng lọc ung thư tụy thông thường, có tác dụng đối với bước đầu kiểm tra khối u. Đồng thời có thể phát hiện khối u ở gan, trong gan và khối u ngoài ống mật. Khi xuất hiện triệu chứng đau bụng, vàng da, cân nặng giảm sút, chướng bụng,… nên đi siêu âm để sớm phát hiện bệnh.
Xét nghiệm máu: Nồng độ CA 19-9 tăng trong 75-85% bệnh nhân bị ung thư tuỵ. Tăng CA 19-9 trên 100 IU/mL (bình thường 33-37 IU/mL), nhất là khi không có vàng da và bệnh lý tuỵ lành tính khác, có độ đặc hiệu cao cho các bệnh lý ác tính, nhất là ung thư tuỵ. CA 19-9 không tăng không loại trừ được ung thư tuỵ. Ít nhạy trong ung thư tuỵ giai đoạn sớm và cũng không thể dùng để tầm soát ung thư tuỵ.
Chụp cắt lớp vi tính (CT-scan): CT scan thế hệ mới (xoắn ốc) là chọn lựa trước tiên trong chẩn đoán ung thư tuỵ. Độ chính xác của việc đánh giá khả năng phẫu thuật trên CT xoắn ốc là 80%. Hình ảnh adenocarcinoma ống tuỵ có khối u giảm đậm độ và kém tăng quang hơn so với mô tuỵ xung quanh. Nếu khối u ở đầu tuỵ có giãn ống tuỵ hay đường mật hay cả hai. Dấu hiệu của khối u quá khả năng phẫu thuật có xâm lấn ra ngoài tuỵ, vào tĩnh mạch mạc treo tràng trên.
Nội soi mật tụy ngược dòng (ERTC): Phương pháp này chẩn đoán ung thư tuyến tụy trực tiếp, khảo sát tổn thương các đường ống dẫn mật và ống tụy. Có thể trực tiếp quan sát sự thay đổi của đầu nhú ngoài hành tá tràng. Các phương pháp kết hợp với nhau để cho kết quả chẩn đoán chính xác nhất.
Nội soi siêu âm (EUS): Được xem là phương tiện chẩn đoán ung thư tuỵ có độ nhạy và đặc hiệu cao nhất. Với đầu dò 7,5-12 MHz cho hình ảnh có độ phân giải cao, siêu âm qua nội soi có thể phát hiện 99-100% ung thư tuỵ. Sinh thiết tuỵ qua siêu âm cũng là một lợi thế lớn của siêu âm qua nội soi.
Kim nhỏ chọc hút tế bào (FNA): Hiệu quả đặc biệt cao trong chẩn đoán ung thư tuyến tụy. Thường kết hợp với kiểm tra kháng nguyên khối u (CA19-9), kiểm tra phát hiện đột biến gen K-ras, giúp nâng cao độ nhạy bén trong chẩn đoán ung thư tuyến tụy. Tuy nhiên, chọc hút tế bào trước phẫu thuật là vấn đề còn đang bàn cãi.
Chụp cộng hưởng từ (MRI) : Kiểm tra MRI có thể phát hiện khối u tuyến tụy, vị trí bệnh di căn đến và phán đoán được hoạt tính của khối u, điều này giúp cho việc lựa chọn phương án được phù hợp hơn.
X-quang động mạch: Thấy các mạch máu trong tuỵ và quanh tuỵ bị tắc hay bó hẹp. Không có hình ảnh tăng sinh mạch máu hay các thông nối động-tĩnh mạch.
PET Scan: PET Scan là phương pháp xác định giai đoạn bệnh hiện đại dựa trên các hình ảnh cắt lớp được chụp sau khi tiêm các hoạt chất phóng xạ như 18 - Fluoro - Deoxy Glucose (FDG). Các chất phóng xạ này sẽ tích tụ lại những nơi tăng chuyển hoá glycolyse do ung thư. Ưu điểm của phương pháp này là có khả năng phát hiện di căn sớm. Tuy nhiên PET scan có thể cho dương tính giả trong viêm tuỵ cấp.
Hiện nay, ung thư tuyến tụy được điều trị theo phương pháp phẫu thuật, xạ trị, hóa trị. Với mỗi tình trạng của bệnh nhân, các chuyên gia sẽ đưa ra liệu trình điều trị phù hợp. Chẩn đoán ung thư ngay từ giai đoạn đầu giúp quá trình điều trị ung thư tuyến tụy dễ dàng và sớm phục hồi hơn.
BS Thu Thủy
Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG
Số 5 - 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 - 0937638282